GEÇMİŞİN İZLERİNDE “İKİNCİL İŞGÜCÜ” OLARAK KADINLAR: DÜNYA SAVAŞLARI KAPSAMINDA BİR İNCELEME
Anahtar Kelimeler:
Savaş, Kadın, İkincil işgücüÖzet
Dünya nüfusunun yaklaşık yarısını oluşturan kadınların işgücü piyasalarındaki varlıkları, gerek geçmişte gerekse günümüzde, erkeklerin gerisinde, “ikincil işgücü” olarak tanımlanmıştır. Ancak toplumsal hayatın derinden sarsıldığı dönemlerde kadın ve erkeğe ilişkin cinsiyet rollerinin yeniden şekillendiği süreçlere rastlamak mümkündür. Söz konusu dönemlere Dünya savaşları örnek olarak gösterilebilir. Bu kapsamda çalışmanın amacı da kadınların, dönem dönem ortaya çıkan zorunluluklardan dolayı (savaşlar gibi) tarihsel süreç içerisinde çalışma hayatındaki sayı ve konumlarını artıran, ancak bu zorunluluklar sona erdikten sonra çalışma hayatı dışına itilerek erkeklerin gerisinde “ikincil işgücü” olarak görülmesi konusuna dikkat çekebilmektir. Amaca yönelik olarak konuya ilişkin tartışmalar, ilgili yerli ve yabancı literatür taranarak sistematik bir yaklaşım ekseninde ayrıntılı bir şekilde çözümlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni bütüncül bir yaklaşımla ele alınmıştır. Çalışma, Dünya savaşları sırasında, tarihin her döneminde ikincil işgücü olarak görülen kadınların zorunlu dönemlerde geleneksel rollerinin dışına çıkarak toplumun erkeklere yüklediği sorumlulukları yerine getirebildiğini ve toplumsal cinsiyet rollerinin yeniden kurgulanabildiğini göstermiştir.
Referanslar
Aksu, B. (2005). Kadınların Sınıfı. İstanbul: İletişim Yayınları.
Alcock P. (1997). Understanding Poverty, London: Macmillan Press Ltd.
Anderson, Kathryn H. Butler, John S. & Frank A. Sloan (1987), Labor Market Segmentation: A Cluster Analysis of Job Groupings and Barriers to Entry, Southern Economic Journal, 53 (3), 571-590.
Ansal, H. (1989). Kapitalist Üretimde Cinsiyetçilik. 11. Tez: Marksizm ve Feminizm, (1): 8 -22.
Aytaç, S. Sevüktekin, M. Işığıçok, Ö. Bayram, N. Yıldız, S. ve Eryiğit, Y. (2002). Çağdaş Sanayi Merkezlerinde Kadın İşgücü Konumu: Bursa Örneği, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Bülteni.
Black, R. (1975). Fascism in Germany: How Hitler Destroyed the World’s Most Powerful Labor Movement. London: Steyne.
Bott, E. (1957). Family and Social Network. Newyork.
Cardinali, R. ve Gordon, Z. (2002). Woman Power: the fuel that propels the equal opportunities engine: examining the war years, 1941–1945, Equal Opportunities International, 21(3) (2002), 23–24.
Daniel, R.L. (1987). American Women in the 20th Century: the festival of life, San Diego: Harcourt Brace Jovanovich, 131.
Doeringer, Peter B. & Piore, Micheal J. (Jay 1970), Internal Labor Markets and Manpower Analysis, USA Department of Labor: Erıc.
Durmuş, M. ( 2016). Savaşlar ve İşçi Sınıfı. Türk Tabipleri Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi. Ekim 2015-Mart 2016 sayısı. 29-44.
Ecevit, Y. (1998). Türkiye’de Ücretli Kadın Emeğinin Toplumsal Cinsiyet Temelinde Analizi. 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
German, L. (2006), Cinsiyet Sınıf ve Sosyalizm, (çev. Yıldız Önen), İstanbul: Babil Yayınları.
Grint, K. (1998). Çalışma Sosyolojisi. (Çev. ve Ed: Veysel Bozkurt). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
Gunderson, M. (1978). The Influence of Status and Sex Composition of Occupations on the Male – Female Earnings Gap. Industrial and Labor Relations Review. 31(2), 210-223.
Harttman, H. (2006). Marksizm ve Feminizmin Mutsuz Evliliği, (Çev. Gülşad Aygen), İstanbul: Agora Kitaplığı.
Heartfield, J. World war as class war. https://libcom.org/ history/world-war-class-war Erişim tarihi: 05.09.2021
Hossain, I., Mathbor, G.M. & Semenza, R. (2013). Feminization and Labor Vulnerability in Global Manufacturing Industries: Does Gendered Discourse Matter?, Asian Social Work and Policy Review, (7), 197–212.
Işık, M. ve Eşitti, Ş. (2015), I. Dünya Savaşı Propaganda Afişlerinde Kadın Temsillerinin Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Göstergebilimsel İncelenmesi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 70, No. 3, 655 - 682
Karataş, H. (1989). İktisadi Hayatta Kadın ve Sorunları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Kaya, S. (2008). Kadın İşgücünün Genel Profili ve Çalışma Yaşamında Karşılaştığı Sorunlar–I, İzmir Ticaret Odası AR&GE Bülteni, İzmir.
Kim, Tae H.(2003). Where Women Worked During World War I, https://depts.washington.edu/labhist/strike/kim.html Erişim Tarihi: 08.09.2021
Koray, M. Demirbilek, S. ve Demirbilek, T. (Aralık, 1999). Gıda İşkollarında Çalışan Kadınların Koşulları ve Geleceği, T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Bülteni.
Mercanlıoğlu, Ç. (2009). Cinsiyete dayalı eşitsizlik kadın yöneticilerin iş ve özel hayatlarını dengeleme zorlukları ve bedelleri. Uluslararası – Disiplinler Arası Kadın Çalışmaları Kongresi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi. 35–44.
Microfilm edition from 1914 to 1918, (1917). Northwest Labor Journal, Suzzallo library UW.
Microfilm edition for a year of 1918. (1918). Seattle Argus.: Suzzallo library UW.
Milward, Alan S. (1979). War, Economy and Society, 1939-1945, University of California Press, ss: 395.
Omay, U. (2011). Kadınlar ve Yedek İşgücü Ordusu: Perçinci Rosie Örneği. 12. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara: Türk-İş Yayınları. 250 – 274.
O’Brien, Kenneth P. & Parsons, Lynn H. (1995). The Home-Front War: World War II and American Society, London: Greenwood Press
Özçatal, Ö. (2009). Kadınların işgücü piyasasına katılımın ve çalışma koşullarını etkileyen sosyo - demografik ve kültürel faktörler’. Uluslararası – Disiplinler Arası Kadın Çalışmaları Kongresi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi: 45- 54.
Özgişi, T. (2013), Bir Siyasi İmge Olarak Çocuk Ve Savaşlar: I. Dünya Savaşı Örneği, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/11, 293-312.
Özer, M. ve Biçerli, K. (2003). Türkiye’de Kadın Çalışanların İs gücünün Panel Veri Analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3(1), 55-86.
Protecting the working mothers. (April 24, 1918). Seattle Union Record.
Reich, M. Gordon, David M. & Edwards, Richard C. (1973), Dual Labor Markets: A Theory of Labor Market Segmentation, American Economic Review, 63 (2), 359-365.
Savcı, İ. (1999). Toplumsal cinsiyet ve Teknoloji. Ankara üniversitesi SBF Dergisi. 54(1): 130-142.
Social Security Bulletin. Employment of Women in War Production, (1942) https://www.ssa.gov/policy/docs/ssb/v5n7/v5n7p4.pdf Erişim tarihi: 02.06.2021
Slogan. (20 Temmuz, 1917). Washington Standards.
Slogan. (5 Nisan 1918). Washington Standarts.
Uysal, B. (1984). Siyasal Katılma Ve Katılma Davranışına Ailenin Etkisi. Ankara: TODAİ yayınları.
Wachter, M.L. (1974), Primary and Secondary Labour Markets: A Critique of The Dual Approach, Brookings Papers on Economic Activity, (3), 637-693.
Walby, S. (1990). Theorizing Patriarchy, Oxford: Blackwell.
Weatherford, D. (2010). American Women During World War II: An Encyclopedia, New York: Routledge.
UN Women, (2016). Progress of the World's Women 2015-2016, Erişim Tarihi: 10.06.2021.
Yeşil, B. (2006). Who said this is a Man's War?’: propaganda, advertising discourse and the representation of war worker women during the Second World War. Media History, Volume 10, 103-117.
Yücel, D. (2017). Kadın Yoksulluğu ve İkincil İş Gücü. Social Sciences Research Journal, 6(3), 12-21
https://www.khanacademy.org/humanities/us-history/rise-toworld power/uswwii/a/american-women-and-world-war-ii Erişim Tarihi: 15.06.2021
https://www.bbc.co.uk/teach/class-clips-video/history-ks3-ks4-world-war-one-work-for women/zmjpgwx Erişim Tarihi: 01.06.2021
https://www.buzzfeednews.com/article/gabrielsanchez/these-are-the-incredible-women-who-fought-and-won-world-war Erişim Tarihi: 08.06.2021
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
Dergimizde yayımlanan makaleler, 